«Καλλικράτης» και ΕΣΠΑ ως μέσα εφαρμογής αντιλαϊκής πολιτικής
Οι περιφερειάρχες που θα εκλεγούν το Νοέμβρη θα έχουν να διαχειριστούν την επόμενη πενταετία, 2011 - 2015, όταν και θα λήξει η θητεία τους, σημαντικά κονδύλια που προέρχονται από το ΕΣΠΑ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς) 2007 - 2013. Το πού θα κατευθυνθούν αυτά τα χρήματα, αλλά και τα σχήματα μέσω των οποίων αυτά θα αξιοποιηθούν, είναι ήδη δεδομένα και σε γενικές γραμμές αυτά περιγράφονται στο ίδιο το κείμενο του ΕΣΠΑ Συγκεκριμένα, αναφέρεται:
1. Η στρατηγική προσέγγιση είναι να γίνουν οι περιφέρειες πόλος έλξης και εγκατάστασης επιχειρήσεων.
2. Το μέλλον κάθε ελληνικής περιφέρειας εξαρτάται από την ανταγωνιστικότητα του παραγωγικού ιστού της, η οποία συνδέεται άμεσα με τις επενδύσεις σε κλάδους παραγωγής.
3. Η προσαρμογή των αγορών εργασίας και προϊόντων και η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της δημόσιας διοίκησης θα συνεισφέρουν στη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης, στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας της οικονομίας των περιφερειών της χώρας.
4. Γενικός στόχος είναι η στοχευμένη προσέλκυση επενδυτών. Η βελτίωση του θεσμικού περιβάλλοντος και υποστηρικτικών δομών, υποδομών και μηχανισμών και των εργαλείων για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας.
Οποιοι πόροι, λοιπόν, διατεθούν για τις περιφέρειες από το ΕΣΠΑ, θα δοθούν στους επιχειρηματίες, για να εκμεταλλευτούν παραγωγικούς τομείς και να αποκομίσουν τεράστια κέρδη. Τα τοπικά και περιφερειακά κρατικά όργανα, στο όνομα της καπιταλιστικής ανάπτυξης θα προωθήσουν συνεργασίες με μονοπωλιακούς ομίλους που θα αναλαμβάνουν δημόσια έργα υποδομής (οδικά δίκτυα, συστήματα μεταφορών), τομείς όπως η ενέργεια, (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, πράσινη ανάπτυξη) κ.λπ. Ηδη, αν ρίξει κανείς μια ματιά στους καταλόγους και δει το ποιοι εκδηλώνουν ενδιαφέρον και για ποιο έργο, θα καταλάβουν πού θα πάνε τα χοντρά πακέτα του ΕΣΠΑ και πού τα ψίχουλα. Θα διαπιστώσει ότι οι δήμοι, σε συνεργασία με επιχειρηματίες, υποβάλλουν προτάσεις για επενδύσεις σε τομείς όπως αγροτουρισμός, ιαματικός, ιατρικός, θρησκευτικός, αθλητικός, συνεδριακός τουρισμός.
Για παράδειγμα, ας δούμε τι ακριβώς λέει το ΕΣΠΑ για την Περιφέρεια της Αττικής.
«Η επίτευξη του οράματος θα εστιάσει στην προσπάθεια καθιέρωσης της Περιφέρειας Αττικής ως Διεθνούς Επιχειρηματικού Κέντρου για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων». Σε άλλο σημείο γράφει: «...Στόχος είναι η αναβάθμιση του τομέα των αστικών μεταφορών, η βελτίωση των συγκοινωνιών (...) η διασύνδεση λιμανιών π.χ. συντονισμένη ανάπτυξη εμπορευματικών κέντρων της Ανατολικής Αττικής (Λαύριο - Μενίδι)». «Στόχος είναι οι εκτεταμένες αναπλάσεις... αξιοποίηση μητροπολιτικών πάρκων και περιοχών όπως Βοτανικός, Λεωφόρος Αλεξάνδρας, παραλιακό μέτωπο και Ολυμπιακές εγκαταστάσεις».
Στο νόμο «Καλλικράτη» ρητά δηλώνεται ότι η Τοπική Διοίκηση πρέπει να συμβάλει στη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων. Να συμβάλει στη δημιουργία «φιλικού περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις».
Οι εκλεγμένοι, με βάση τον «Καλλικράτη», πρέπει να συμβάλουν στην «απελευθέρωση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων» των περιοχών τους. Δηλαδή, αναλαμβάνουν το καθήκον να εξειδικεύσουν τι ακριβώς μπορεί να εκμεταλλευτούν οι επιχειρήσεις, οι ξένοι και ντόπιοι κεφαλαιοκράτες από κάθε περιοχή. Τι μπορεί να ξεπουληθεί. Η κυβέρνηση μπορεί να «κλείνει» τις μεγάλες συμφωνίες, οι εκλεγμένοι της Τοπικής Διοίκησης όμως έχουν την ευθύνη να προτείνουν, να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν τα επενδυτικά προγράμματα και το ξεπούλημα.
Για να γίνει αυτό έγινε προηγουμένως, μέσω του «Καλλικράτη», μεταφορά αρμοδιοτήτων στην Τοπική Διοίκηση σε πολλούς τομείς, όπως γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, η διαχείριση απορριμμάτων, η ενέργεια, ο τουρισμός.
Παραδείγματα και σχέδια τέτοιας «αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων» κάθε περιοχής έχουμε διάφορα. Στο Ελληνικό οι «αναπλάσεις Μητροπολιτικού χαρακτήρα» έγιναν επενδύσεις του Κατάρ σε καζίνο, μαρίνες κ.ά. Δηλαδή, υποδομές που καμία σχέση δεν έχουν με τις λαϊκές ανάγκες. Ακόμη και αν αυτά δε λάβουν μεγάλες διαστάσεις και γίνουν άλλες επενδύσεις (εμπορικά καταστήματα κ.λπ.), τα λαϊκά στρώματα πάλι δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν. Τα σχέδια δε για την ανάπλαση του ιστορικού κέντρου της Αθήνας αφορούν κύρια στην αλλαγή χρήσης γης και στο ξεφόρτωμα των μεταναστών και τοξικομανών.
Ο περιφερειακός σχεδιασμός για την Κρήτη, από την άλλη, προβλέπει ότι μπορεί να πουλήσει τουρισμό και αγροτουρισμό με επισκέψιμα χωράφια. Η Μακεδονία, που είναι κοντά στα Βαλκάνια, συμφέρει για εμπορικές επιχειρήσεις, αφού θα προσελκύεται ευρύτερη πελατεία από τις διπλανές χώρες. Επίσης, έχει και λιγνίτη, στον οποίο δεν είχαν πρόσβαση όλα τα μονοπώλια πριν την απόφαση της κυβέρνησης για απελευθέρωση της ενέργειας. Τα νησιά μπορούν να πουλήσουν πολιτισμό, γη και αέρα για τις ανεμογεννήτριες των επιχειρηματιών και τα εθνικά κυριαρχικά τους δικαιώματα, στο όνομα της ενίσχυσης του τουρισμού. Ολοι οι δήμοι και οι περιφέρειες προβλέπεται να συμβάλουν, ώστε να προχωρήσουν τα οδικά έργα για να γίνει ολόκληρη η χώρα, με τα χρήματα των εργαζομένων, ένας μεγάλος κόμβος μεταφοράς εμπορευμάτων.
Ο «Καλλικράτης» αναθέτει την αξιοποίηση των «αναπτυξιακών πλεονεκτημάτων» κάθε περιοχής στην Τοπική Διοίκηση, τα οποία θα προχωρήσουν, αξιοποιώντας συμβάσεις παραχώρησης ακινήτων και οικοπέδων στους επιχειρηματίες, με προώθηση των ΣΔΙΤ, ιδιωτικοποιήσεις, ξεπούλημα, τη διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων. Πολλά από αυτά προχωράνε ήδη με ιλιγγιώδη ταχύτητα.
Ο στρατηγικός στόχος της κυβέρνησης για «αύξηση επενδύσεων», «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας» και «ανάπτυξη», αφορά τη διασφάλιση των κερδών των μονοπωλίων. Αυτός ο στόχος περνά κατ' εξοχήν μέσα από τον νόμο «Καλλικράτη».
Τα εργαλεία τα έχουν ήδη στα χέρια τους. Θα προωθηθούν ακόμα περισσότερες Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα, προγραμματικές συμβάσεις ανάμεσα σε δήμους, περιφέρειες και επιχειρηματίες. Τη μερίδα του λέοντος στη διανομή των λεγόμενων ΣΔΙΤ θα την έχουν οι μονοπωλιακοί όμιλοι σε βάρος των μικρών επιχειρήσεων και των αυτοαπασχολούμενων. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα προχωρήσουν σε προγραμματικές συμφωνίες με επιχειρηματικούς ομίλους, για να προωθηθεί η σταδιακή ιδιωτικοποίηση σημαντικών λειτουργιών στη διαχείριση αποβλήτων - απορριμμάτων, όπως η διαχείριση μολυσματικών αποβλήτων, η εμπλοκή ιδιωτών στις καθημερινές εργασίες διάθεσης των απορριμμάτων και στη συντήρηση του αναγκαίου εξοπλισμού.
Με τον «Καλλικράτη», αυτές οι συμφωνίες ανάμεσα σε περιφέρειες και δήμους θα πάρουν ακόμα μεγαλύτερη έκταση και σε όλο το φάσμα των υπηρεσιών προς τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα.
Η περιφέρεια θα συναλλάσσεται με επιχειρηματικούς ομίλους, θα τους αναθέτει τα έργα, στην ουσία θα περνάει η ιδιοκτησία τους στο μεγάλο κεφάλαιο, οι επιχειρηματικοί όμιλοι θα καθορίζουν τις εργασιακές σχέσεις, τους μισθούς, το κόστος, όπως ακριβώς έγινε με την κατασκευή οδικών αξόνων και την επιβολή διοδίων. Μέσω αυτών των έργων προβλέπεται η αλλαγή χρήσης γης σε βάρος της λαϊκής δωρεάν χρήσης της γης και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Ολα τα παραπάνω, μήπως δηλώνουν ότι θα γίνουν παρεμβάσεις που θα καλύψουν λαϊκές ανάγκες; Ηδη, έχουν υπογραφεί συμφωνίες και μνημόνια με Κινέζους, με το Κατάρ, με Ελληνες επιχειρηματίες για όλες τις παραπάνω παρεμβάσεις. Ηδη, προωθείται η ιδιωτικοποίηση των μέσων μαζικής μεταφοράς. Το όραμά τους όπως ακριβώς το περιγράφουν θα έρθουν να το υλοποιήσουν περιφερειάρχες και δήμαρχοι του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, του ΛΑ.Ο.Σ., του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, αφού δεν αντιστρατεύονται αυτήν την πολιτική. Ηδη, έχουν παραδοθεί σε ιδιώτες Ολυμπιακά έργα που έγιναν με χρήματα του λαού και με ιδιαίτερα υψηλό κόστος. Αρα, τα σχέδιά τους αφορούν την ικανοποίηση των αναγκών για κερδοφορία του κεφαλαίου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στον τομέα του ΕΣΠΑ που αφορά την Αττική, δεν υπάρχει ούτε μία αναφορά σε έργα και παρεμβάσεις που να βελτιώνουν και να προστατεύουν τη ζωή των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Για παράδειγμα, αποχετευτικό δίκτυο για την Ανατολική Αττική ή έργα αντιπλημμυρικής προστασίας για το Λεκανοπέδιο, δεν υπάρχουν πουθενά.
Στο ΕΣΠΑ γίνεται αναφορά στην ενίσχυση της απασχόλησης. Αλλά όταν λένε απασχόληση εννοούν μικρότερα μεροκάματα, μερική απασχόληση, αφού στην πράξη έχουν προωθήσει τη συντριβή κάθε πλαισίου σταθερής εργασίας με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα.
Επίσης, από τον νόμο «Καλλικράτη» προβλέπεται οι εκλεγμένοι να συμβάλλουν γενικά στην παροχή φθηνού και ευέλικτου εργατικού δυναμικού στους επιχειρηματίες.
Ειδικότερα η Τοπική Διοίκηση αναλαμβάνει μέσω του «Καλλικράτη» να προωθήσει προγράμματα που θα διοχετεύουν στους εργοδότες φθηνό εργατικό δυναμικό σε συνεργασία με τον ΟΑΕΔ και τις σχολές μαθητείας του. Ηδη, υπάρχουν δήμοι που έχουν αναπτύξει δικά τους γραφεία απασχόλησης και ενημέρωσης ανέργων σε αυτήν την κατεύθυνση. Η εμπειρία σε αυτόν τον τομέα από άλλες χώρες της ΕΕ είναι ενδεικτική. Η Τοπική Διοίκηση έχει δικά της γραφεία ενοικιάσεως εργαζομένων προσωρινής απασχόλησης - δουλεμπορικά γραφεία (Φινλανδία) ή έχει αναλάβει εξολοκλήρου τις υπηρεσίες του ΟΑΕΔ που έκλεισαν (Δανία). Στη Δανία, οι δήμοι πουλάνε τις υπηρεσίες τους προς ιδιωτικά γραφεία ενοικιάσεως εργαζομένων. Είναι καθημερινό φαινόμενο οι εργοδότες να απολύουν εργαζόμενους και μετά να τους ξαναπροσλαμβάνουν μέσω δουλεμπορικού γραφείου, στο οποίο έχει αναθέσει ο δήμος την τύχη του εργαζόμενου. Επιπλέον, στην ίδια κατεύθυνση ο «Καλλικράτης» προωθεί και την «κοινωνική εργασία».
Επίσης ο «Καλλικράτης» προβλέπει ότι η Τοπική Διοίκηση θα εγκρίνει ή απορρίπτει τις ομαδικές απολύσεις (μπορούμε να φανταστούμε τι θα κάνουν οι εκλεγμένοι των κομμάτων της πλουτοκρατίας).
Ακόμη, με βάση τον «Καλλικράτη» η Τοπική Διοίκηση θα κυρώνει εσωτερικούς κανονισμούς επιχειρήσεων, δηλαδή τους κανόνες εργασίας με τους οποίους επιβάλλουν οι εργοδότες την τρομοκρατία και εντατικοποίηση της εργασίας, ακυρώνοντας και με αυτόν τον τρόπο τα δικαιώματα που κατοχυρώνουν οι κλαδικές συμβάσεις εργασίας. Τέλος, αναλαμβάνει την εξαίρεση της Κυριακής από αργία, αίτημα που οι εργοδότες πιέζουν να γενικευτεί από καιρό.
Το Προεδρικό Διάταγμα που προβλέπει την κατάργηση των συλλογικών συμβάσεων σε περιοχές και επιχειρήσεις που υπάρχει αυξημένη ανεργία πολύ πιθανόν να υλοποιείται με βάση αποφάσεις της Τοπικής Διοίκησης.
Ολα αυτά τα σχέδια δεν έχουν κανένα όφελος για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Γίνονται για να υπηρετήσουν την κερδοφορία των μονοπωλίων.
Ο Περιφερειάρχης ή ο Δήμαρχος που θα διοικεί πρέπει να αντισταθεί σε όλη την αντιλαϊκή αυτή πρακτική, να είναι και διεκδικητής και οργανωτής των λαϊκών αγώνων. Εχει σημασία πώς θα διαχειριστεί το ΕΣΠΑ. Αν θα υλοποιήσει τις κατευθύνσεις της ΕΕ και θα το διαθέσει σε έργα για την κερδοφορία του κεφαλαίου ή σε έργα που έχουν σχέση με την ανακούφιση της ζωής των εργατικών οικογενειών, των λαϊκών οικογενειών, των φτωχών αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων. Αν εφαρμόσει όλες τις αντεργατικές αναδιαρθρώσεις μέσω του «Καλλικράτη» ή θα τις εμποδίσει. Αυτό θα κάνουν οι εκλεγμένοι με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» που στηρίζει το ΚΚΕ. Θα μάχονται για το δίκιο του λαού.