Η κυβέρνηση μας είχε δώσει γεύση εδώ και καιρό για τα σχέδιά της για το λεγόμενο «νέο Σχολείο» και μέσα σ' αυτό για το «νέο Λύκειο». Και οι σχετικές ανακοινώσεις που έγιναν προχτές ήρθαν να επιβεβαιώσουν ότι στο «νέο Λύκειο»: Τους μαθητές, αντί για επιδίωξη του εκπαιδευτικού συστήματος να τους μορφώνει όλους μέσα από ενιαίο πρόγραμμα, θα τους χωρίζει σε αυτούς που δήθεν «παίρνουν» και αυτούς που δήθεν «δεν παίρνουν τα γράμματα». Το πρόγραμμα σπουδών του κάθε μαθητή (το τι μαθήματα θα παρακολουθεί, τι θα μαθαίνει σε τελική ανάλυση) θα γίνεται όλο και περισσότερο ατομική του υπόθεση. Τα συγκροτημένα αυτοτελή μαθήματα, που γνωρίζαμε μέχρι τώρα, θα υποχωρούν σταδιακά υπέρ των «διαθεματικών πακέτων», των πληροφοριών, των δεξιοτήτων. Μοναδικός στόχος του «νέου Λυκείου» θα είναι η πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται (από απαξίωση του μορφωτικού ρόλου του σχολείου έως και την ένταση των φροντιστηρίων). Επιπλέον, το σχολείο που φέρνει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είναι σίγουρα ένα σχολείο ακόμα πιο ανταγωνιστικό από το σημερινό.

Η δυνατότητα πολλών μαθημάτων επιλογής, που μπορεί να φαίνεται ελκυστική στους μαθητές, είναι μια παγίδα που οδηγεί στην εξατομίκευση των σπουδών. Δεν είναι τυχαίο ότι τα μισά από τα επιλεγόμενα μαθήματα είναι τα λεγόμενα μαθήματα «εμβάθυνσης». Η υπουργός ισχυρίστηκε ότι αυτά θα είναι... φροντιστηριακά μαθήματα. Ο κόσμος γνωρίζει όμως ότι η δουλειά των φροντιστηρίων δεν είναι η εμβάθυνση πάνω σε επιστημονικά αντικείμενα που διδάσκονται στο σχολείο, αλλά μια παροχή μεθοδολογίας και επιπλέον εξάσκησης χάρη της διαδικασίας των εξετάσεων. «Επιλογές» και «εμβάθυνση», σημαίνει διαφοροποίηση των μαθητών σ' αυτούς που μπορούν να παρακολουθήσουν π.χ. πιο προχωρημένα μαθηματικά, φυσική, χημεία, και σ' αυτούς που θα μένουν σε ένα πρώτο χαμηλότερο επίπεδο. Τα φροντιστήρια θα έπονται. Σ' αυτό το περιβάλλον είναι επόμενο μια μάζα νέων να «λυγίζει» από πιο νωρίς, να κατεβάζει τον πήχη των στόχων της και των απαιτήσεων από τον εαυτό της, να εμπεδώνει από νωρίς ότι προορίζεται για ένα διαρκές κυνήγι καταρτίσεων και μορφωτικής και εργασιακής περιπλάνησης.

Τα κυβερνητικά στελέχη ισχυρίζονται ότι με τις αλλαγές που φέρνουν θα παταχθούν η παπαγαλία και η στείρα απομνημόνευση. Μπορεί και να το πετύχουν. Εξάλλου ποιος μπορεί να απομνημονεύσει ένα μάτσο αποσπασματικές πληροφορίες που θα αλιεύονται από «πακέτα μαθημάτων», όπως περίπου γίνεται το λεγόμενο «σερφάρισμα» στο διαδίκτυο; Μπορεί βέβαια να οδηγηθούμε αντί στην παπαγαλία των κειμένων των βιβλίων (που έχουμε σήμερα) να έχουμε παπαγαλία... διαδικτυακών πληροφοριών. Το σίγουρο πάντως είναι ότι η αποσπασματικότητα αυτή θα οδηγήσει στη μορφωτική υποβάθμιση, στην υποχώρηση ακόμα και από αυτή τη λειψή και πάλι αποσπασματική γνώση που προσφέρει το σημερινό Λύκειο που ξέρουμε. Επιπλέον, ο πιο ανταγωνιστικός χαρακτήρας του «νέου Λυκείου» θα είναι ακόμα ένας μοχλός που θα σπρώχνει στην παπαγαλία, καθώς αυτή θέριεψε στη χώρα μας παράλληλα με την καθιέρωση του ανταγωνιστικού συστήματος πρόσβασης των γενικών εξετάσεων.