Παράλληλη στήριξη στο γενικό σχολείο - Προβλήματα και διεκδικήσεις
Παράλληλη στήριξη (Π.Σ.) στο γενικό σχολείο - Προβλήματα και διεκδικήσεις
Η παράλληλη στήριξη – συνεκπαίδευση, στο πλαίσιο του γενικού σχολείου, μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, θεσμοθετήθηκε με τον νόμο 3699/2008. Ο νόμος όριζε ότι αυτή αφορά τα παιδιά που μπορούν με κατάλληλη ατομική υποστήριξη να παρακολουθήσουν το αναλυτικό πρόγραμμα της τάξης, αλλά και σε μαθητές με σοβαρότερες εκπαιδευτικές ανάγκες όταν στην περιοχή δεν υπάρχει άλλο πλαίσιο Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης ή όταν η παράλληλη στήριξη καθίσταται απαραίτητη – βάσει της γνωμάτευσης του ΚΕΔΔΥ (ΚΕΣΥ σήμερα) – εξαιτίας των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών.
Σε αυτό το γενικό θεσμικό πλαίσιο, προβλέφτηκε, για πρώτη φορά, η πρόσληψη, εντός του δημόσιου γενικού σχολείου, ιδιώτη βοηθού με επιβάρυνση του ίδιου του γονέα. Αν και οι κυβερνήσεις άλλαξαν, το θεσμικό πλαίσιο της ιδιωτικής Π.Σ. παρέμεινε το ίδιο, με την τελευταία του ΣΥΡΙΖΑ, να επεκτείνει τη δυνατότητα πρόσληψης ιδιώτη ειδικού βοηθού και σχολικού νοσηλευτή στα ειδικά σχολεία (νόμος 4186, άρθρο 28, παρ.18). Το μόνο προαπαιτούμενο για την πρόσληψη ιδιώτη βοηθού είναι το καθαρό ποινικό μητρώο του εργαζόμενου!
Η Π.Σ., με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων, δεν πλαισιώθηκε έως τώρα από ένα συνολικό παιδαγωγικό σχεδιασμό, επιστημονικά προσδιορισμένο, που θα βοηθάει την κάθε περίπτωση παιδιού, ανάλογα με τη δυσκολία του. Η πρόοδος της επιστήμης και στον τομέα της Ειδικής Αγωγής έχει δώσει σοβαρές δυνατότητες έγκαιρης διάγνωσης, παρέμβασης και αντιμετώπισης των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν χιλιάδες παιδιά στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ωστόσο, στις σημερινές συνθήκες, αυτές οι δυνατότητες δεν γίνονται πράξη.
Η πρόσβαση των οικογενειών σε τέτοιου είδους στήριξη κρίνεται τελικά από αυτά που μπορεί να αντέξει η τσέπη τους και οι μαθητές αφήνονται στην τύχη όταν οι γονείς αδυνατούν να αντεπεξέλθουν.
Η ίδια η εμπειρία απέδειξε γενικά ότι κάτω από την ομπρέλα της «ένταξης» όλων των παιδιών μέσα στο γενικό σχολείο, κρύβονται διαχρονικά τα προβλήματα και απαλλάσσονται οι πολιτικές ηγεσίες και οι κυβερνήσεις από τα οικονομικά βάρη. Έτσι, ο σχεδιασμός της εκπαιδευτικής πολιτικής δεν θέτει στο επίκεντρο τις σύνθετες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών, και δεν τοποθετεί το κάθε παιδί στην ανάλογη δομή Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης που έχει ανάγκη (ειδικά σχολεία, τμήματα ένταξης, παράλληλη στήριξη, κ.α.). Στην πράξη σήμερα υπάρχουν χιλιάδες παιδιά που βρίσκονται στο γενικό σχολείο χωρίς καμία στήριξη!
Οι όροι υλοποίησης του θεσμού της παράλληλης στήριξης προσομοιάζουν με την συνολική εικόνα της ειδικής αγωγής. Όλοι οι εργαζόμενοι είναι αναπληρωτές, που τοποθετούνται σταδιακά, με αποτέλεσμα να μην καλύπτονται οι αιτήσεις έγκαιρα, πιθανά, ούτε με τη λήξη του έτους και ένας συνάδελφος να έχει στην ευθύνη του παραπάνω από ένα παιδιά, καταστρατηγώντας ακόμα και αυτές τις γνωματεύσεις που δίνονται και τις περισσότερες φορές η ευθύνη της «κατανομής» των ωρών των μαθητών «φορτώνεται» στον Σύλλογο Διδασκόντων. Ακόμα παραπέρα από χρόνο σε χρόνο δεν έχει συνέχεια η όποια ειδική εκπαιδευτική παρέμβαση αφού τα πρόσωπα εναλλάσσονται, ούτε δομημένο παιδαγωγικό πρόγραμμα με αποτέλεσμα ο ειδικός παιδαγωγός, πιθανά, σε συνεργασία με τον εκπαιδευτικό της γενικής, με ένα γενικό πλαίσιο που του δίνεται από τα ΚΕΣΥ, ή ένα γενικό σεμινάριο από τον συντονιστή ειδικής και βασικά με τη δική του πρωτοτυπία και γνώση, να κάνει παρέμβαση σε αυτά τα παιδιά. Ουσιαστικά δεν στηρίζεται ο εκπαιδευτικός της παράλληλης στήριξης στο εκπαιδευτικό του έργο στην τάξη, δεν υπάρχει συστηματική δημόσια και δωρεάν επιμόρφωση.
Ταυτόχρονα, μέσω της ιδιωτικής Π.Σ. , μετακυλύεται χρόνο με το χρόνο όλο και περισσότερο το κόστος στους ίδιους τους γονείς οι οποίοι επωμίζονται πλέον, όχι μόνο τις απογευματινές πανάκριβες παρεμβάσεις στα ιδιωτικά κέντρα αλλά και την πρωινή του κατά τα άλλα δημόσιου και δωρεάν σχολείου. Για τους μαθητές που λαμβάνουν ιδιωτική Π.Σ. δεν υπάρχει κανένα απολύτως επιστημονικό πλαίσιο παρέμβασης που να παίρνει υπόψη τις ανάγκες τους, αλλά ό,τι γίνεται αυτό αφορά την συνεννόηση του γονέα με τον ίδιο τον εργαζόμενο. Οι ίδιοι οι εργαζόμενοι της ιδιωτικής παράλληλης εργάζονται με τους χειρότερους όρους (χαμηλούς μισθούς, ατέλειωτο ωράριο, ανασφάλιστοι κ.α). Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, σε αυτό το απαράδεκτο πλαίσιο λειτουργίας της ιδιωτικής Π.Σ., το κράτος, σαν Πόντιος Πιλάτος, μεταθέτει την ευθύνη για την έγκριση, την παρουσία, τον έλεγχο του ποινικού μητρώου αυτών των εργαζομένων στον ΣΥΛΛΟΓΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ του σχολείου.
Στα πλαίσια του συνολικού αγώνα που δίνουμε για τη στήριξη και αναβάθμιση της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης και της απαίτησής μας κάθε παιδί να βρίσκεται στη δομή που έχει ανάγκη και να απολαμβάνει την αντίστοιχη επιστημονική στήριξη, η Π.Σ. μπορεί να επιτελέσει τον ρόλο της δηλαδή να στηρίξει τις περιπτώσεις μαθητών, οι οποίοι μέσα από τη συνεργασία με τον ειδικό παιδαγωγό μπορούν να αντεπεξέλθουν στο αναλυτικό πρόγραμμα του γενικού σχολείου.
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί στο σύνολο της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης (ειδικά σχολεία, Τμήματα Ένταξης, Παράλληλη στήριξη) είναι ΑΝΑΓΚΑΙΟ να διεκδικήσουμε, σε κοινό μέτωπο εργαζόμενοι στην εκπαίδευση, γονείς:
- Μαζικές προσλήψεις όλου του απαραίτητου ΜΟΝΙΜΟΥ προσωπικού (εκπαιδευτικού, ειδικού εκπαιδευτικού, βοηθητικού εκπαιδευτικού προσωπικού) στην Ειδική Αγωγή για να καλυφτούν όλα τα κενά σε ειδικά σχολεία, τμήματα ένταξης, Π.Σ.
- Μονιμοποίηση ΟΛΩΝ των αναπληρωτών που εργάζονται τα τελευταία χρόνια στην εκπαίδευση (πάνω από 35.000). Κάλυψη όλων των εκπαιδευτικών αναγκών, άρα και της Π.Σ. από μόνιμους εκπαιδευτικούς.
- Δημόσια, δωρεάν, έγκαιρη διεπιστημονική γνωμάτευση από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας, για όλους τους μαθητές που το έχουν ανάγκη. Να στελεχωθούν οι ανάλογες υπηρεσίες από το αναγκαίο επιστημονικό προσωπικό, να επανέλθει η ειδικότητα του παιδονευρολόγου στη διεπιστημονική επιτροπή.
- Θεσμοθέτηση σαφούς και ξεκάθαρου εργασιακού πλαισίου για τους εκπαιδευτικούς της Π.Σ. (π.χ. διάλειμμα, καθήκοντα, σχέση με δάσκαλο τάξης κ.α.) ώστε να αποφεύγεται κάθε αυθαιρεσία της διοίκησης. Η τοποθέτηση τους να γίνεται με επιστημονικά κριτήρια, ένας για κάθε παιδί, εφόσον αυτό είναι αναγκαίο με βάση την αντίστοιχη γνωμάτευση. Δημόσια και δωρεάν επιμόρφωση των εκπαιδευτικών.
- Κατάργηση του θεσμικού πλαισίου που προβλέπει την πρόσληψη ιδιώτη βοηθού και σχολικού νοσηλευτή από τους γονείς. Όλες οι προσλήψεις να γίνονται με ευθύνη του κράτους.
- Ίδρυση όλων των αναγκαίων ειδικών δομών που θα αντιστοιχηθούν και θα καλύψουν όλες τις ανάγκες (ειδικά σχολεία, τμήματα ένταξης, παράλληλη στήριξη). Αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν, αναβαθμισμένη Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση. Κάθε παιδί με ειδικές ανάγκες να έχει το κατάλληλο γι` αυτό σχολείο. Ούτε ένα παιδί με αναπηρία σπίτι του ή σε σχολείο που δε μπορεί να ανταποκριθεί στις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες του.
- Άμεση, αύξηση και γενναία χρηματοδότηση της Ειδικής Αγωγής κι Εκπαίδευσης από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Αθήνα, 3/10/2019