Συνέδριο για τα νέα βιβλία- παρουσίαση σχετικής έρευνας του ΙΠΕΜ

04/09/2009 - 14:47

Τοποθέτηση του του ΠΑΜΕ Εκπαιδευτικών στο ΔΣ της ΔΟΕ

Περί «ερωτηματολογίου» του ΙΠΕΜ-ΔΟΕ και άλλων δαιμονίων

Η αντιπαράθεση στο συνδικαλιστικό κίνημα έχει πάντα ιδεολογικό και πολιτικό χαρακτήρα. Όταν μάλιστα πρόκειται για το κίνημα των εκπαιδευτικών και σε μια εποχή όπου οι ηγεσίες του επιχειρούν να τεκμηριώσουν τη συναίνεσή τους στην ουσία των επιχειρούμενων αναδιαρθρώσεων και να εξασφαλίσουν την ενεργητική στήριξη των εκπαιδευτικών στην εφαρμογή τους, τότε στην αντιπαράθεση αυτή επιστρατεύονται και έρευνες αμφίβολης επιστημονικής αξίας, που οργανώνονται από τις ηγεσίες των ερευνητικών ινστιτούτων των Ομοσπονδιών. Οι έρευνες αυτές, αντί να καταγράφουν τη συλλογική άποψη, χειραγωγούν τη συνείδηση και εξατομικεύουν τα πράγματα. Τα ζητήματα του περιεχομένου της εκπαίδευσης πρέπει να γίνουν αντικείμενο μαζικών και αποφασιστικών Γ.Σ. κατά θέμα και με ειδική άδεια- διευκόλυνση των εκπαιδευτικών για τη συμμετοχή τους σε αυτές.

Στην κατεύθυνση παραχάραξης της αλήθειας κινήθηκαν και οι μέχρι τώρα έρευνες του ΙΠΕΜ-ΔΟΕ και ΙΝΕ- ΓΣΕΕ για το ολοήμερο σχολείο και του ΚΕΜΕΤΕ- ΟΛΜΕ (2008) για τα σχολικά προγράμματα και βιβλία.

Σχετικά με το τελικό κείμενο του ερωτηματολογίου του ΙΠΕΜ-ΔΟΕ, που δήθεν επιχειρεί να αποτυπώσει την εμπειρία των εκπαιδευτικών από τα διδακτικά βιβλία που χρησιμοποιούνται για τα περισσότερα μαθήματα στο Δημοτικό, ενόψει του επικείμενου εκπαιδευτικού συνεδρίου της ΔΟΕ, επισημαίνουμε τα εξής:

Α) Υπάρχουν σκόπιμες παραλείψεις. Δεν αναφέρεται πουθενά και καθόλου στα βιβλία του δασκάλου (στα οποία προωθείται ο κονστρουκτιβισμός και η σχετικιστική αντίληψη για τη γνώση), τα επίσημα βιβλία αναφοράς, παρά μόνο στα βιβλία του μαθητή. Άρα, η εμπειρία που αποτυπώνει είναι μερική και αποσπασματική. Δεν ασχολείται με το σύνολο των επιδράσεων που ασκούν τα νέα αναλυτικά προγράμματα και τα νέα βιβλία που προωθούν την ημιμάθεια και τις δεξιότητες στα δημοτικά σχολεία εδώ και δύο χρόνια.

Β) Το ερωτηματολόγιο ενδιαφέρεται μόνο για επιφανειακά ζητήματα, όπως η αργοπορία διανομής των σχολικών εγχειριδίων (σελ. 3), ο βαθμός δέσμευσης του δασκάλου από το Σύμβουλο ή το Διευθυντή, η συχνότητα χρήσης του βιβλίου του δασκάλου και όχι οι οδηγίες που αυτό περιέχει (αντιπαιδαγωγικές- αμέθοδες και ιδεολογικά μεροληπτικές). Το σύνολο των ερωτήσεων αφορά την αξιολόγηση από το δάσκαλο μόνο των βιβλίων του μαθητή στη Γλώσσα, στα Μαθηματικά, Ιστορία, Μελέτη Περιβάλλοντος, Φυσική και Γεωγραφία. Οι ερωτήσεις είναι διατυπωμένες με ένα τρόπο φανερής αποδοχής των βιβλίων και μια έντονη πρόθεση βελτίωσης. Αυτές αναφέρονται στη χρησιμότητα, στο μέγεθος, στη βιβλιοδεσία, την εικονογράφηση, τη γλώσσα του βιβλίου και όχι στο περιεχόμενο. Αναζητούν το επίπεδο δυσκολίας των ασκήσεων, το βαθμό κατανόησης της διαθεματικότητας από τους μαθητές και όχι τη γνώμη των δασκάλων γιαυτή τη μέθοδο μάθησης και τις ιδεολογικές και αντιεπιστημονικές της παραμέτρους. Επομένως, το ερωτηματολόγιο δεν ανοίγει το ζήτημα της κριτικής στο περιεχόμενο των βιβλίων, ούτε αποτυπώνει την εμπειρία, απλά καταγράφει τη δυσφορία των δασκάλων με έναν τρόπο ανώδυνο και εκτονωτικό. Επουδενί μπορεί να αποτελέσει δείγμα της θέσης του κλάδου για το περιεχόμενο των βιβλίων, μολονότι προσχηματικά εμπεριέχει και μια ερώτηση για τα προβληματικά σημεία από επιστημονικής, διδακτικής και ιδεολογικής σκοπιάς, ανοιχτού τύπου, αλλά κλειστή και περιοριστική, αφού αφορά μόνο στο βιβλίο του μαθητή και είναι μία μέσα σε δέκα. Όσο για το ερώτημα της αντικατάστασης των βιβλίων και πάλι του μαθητή και όχι όλων, η απάντηση (κλειστός τύπος ερώτησης) διαβαθμίζεται σε ναι, μάλλον ναι, μάλλον όχι και όχι, εξωθώντας στο ναι και όχι και τελικά η γενική πρόθεση αποδοχής και βελτίωσης ενισχύεται από τις ανοιχτές καταληκτικές προτάσεις για βελτίωση, στις οποίες προσφέρεται μεγάλης έκτασης κενή σελίδα, ενώ για τα ιδεολογικά, διδακτικά και επιστημονικά προβλήματα αφήνεται περιορισμένο διάστημα απάντησης σε πέντε μόνο γραμμές! Αν και το ζήτημα δεν είναι ποσοτικό, αλλά ουσίας.

Τελικά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η επιλογή των ερωτημάτων του ΙΠΕΜ – ΔΟΕ διστακτικά οδηγεί στην αποδοχή των κυρίαρχων απόψεων, αφού αποσιωπά τα ζητήματα των διαθεματικών προγραμμάτων, του πολλαπλού βιβλίου, της πολυτροπικότητας, με άλλα λόγια συγκαλύπτει τη μορφωτική υποβάθμιση, την ιδιωτικοποίηση και παραπέρα ταξική διαφοροποίηση του σχολείου.

Δικαιολογημένα λοιπόν δε συμμετείχαμε στη σύνταξη του ερωτηματολογίου, αφού αυτό αποδεικνύει άλλη μια φορά την απόσταση της έρευνας από τους εκπαιδευτικούς, των οποίων η εκφρασμένη γνώμη πρέπει να διατυπώνεται μέσα από αποφάσεις γενικών συνελεύσεων.(Άλλωστε , έχουμε καταθέσει έγκαιρα (18-4-08) αναλυτική πρόταση – η οποία απορρίφθηκε από ΠΑΣΚ και ΔΑΚΕ- για τον προσανατολισμό της ερευνητικής δραστηριότητας του ΙΠΕΜ-ΔΟΕ σε 4 κομβικά, επίκαιρα όσο και επίμαχα εκπαιδευτικά θέματα για α) τα νέα αναλυτικά προγράμματα (ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ) και το περιεχόμενο των νέων βιβλίων μαθητή και δασκάλου β) την αποκέντρωση-αυτονομία και τα συνοδευτικά της μέτρα στην εκπαίδευση (αξιολόγηση , ευέλικτη ζώνη , ευρωπαϊκά προγράμματα) γ) το ρόλο του δασκάλου στο σημερινό σχολείο δ) την Ειδική Αγωγή και τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις γύρω απ΄ αυτήν , κι όλα αυτά με την ενεργοποίηση και κινητοποίηση των μάχιμων συναδέλφων της βάσης και των πρωτοβάθμιων συλλόγων τους.)

Δε μείναμε αδιάφοροι απέναντι και σε αυτήν την αρνητική εξέλιξη και καλέσαμε:

Το Δ.Σ. της ΔΟΕ και του ΙΠΕΜ να αποσύρει το συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο.
Τους συναδέλφους να το αποκαλύψουν στους συλλόγους των σχολείων όταν και εφόσον διακινηθεί.
Στις εκλογοαπολογιστικές Γ.Σ. αναδείξαμε το ζήτημα του περιεχομένου της εκπαίδευσης συνολικά και παλεύουμε για την απόσυρση των νέων βιβλίων, την κατάργηση του ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ, γιατί αυτά μαζί με την αποκέντρωση – αξιολόγηση διασπούν τον όποιο ενιαίο χαρακτήρα της εκπαίδευσης, διαφοροποιούν μαζί με την ευέλικτη ζώνη το σχολικό πρόγραμμα, γενικεύουν την ημιμάθεια, τη σύγχυση και οδηγούν στην πρόωρη ταξική επιλογή των μαθητών. Διεκδικούμε Ριζική αναμόρφωση στο περιεχόμενο (αναλυτικά προγράμματα, βιβλία) και στη λειτουργία του σχολείου, ενάντια στην υποβάθμιση και υποκατάσταση της εκπαίδευσης από ασύνδετες πληροφορίες και μαθήσεις υποταγής. Διεκδικούμε ένα σχολείο που να κερδίζει τους μαθητές και αντί να τους παγιδεύει, να δίνει διέξοδο στη δημιουργικότητα και τα ενδιαφέροντά τους και πραγματικά εφόδια για τη ζωή. Το σχολείο αυτό πρέπει να έχει βιβλία και προγράμματα σύγχρονα, κατανοητά και επικεντρωμένα στα θεμελιακά και διαχρονικά καταξιωμένα στοιχεία της γνώσης, τις βασικές αρχές και τους νόμους που διέπουν τη φυσική και κοινωνική εξέλιξη, μέσα από την αλληλοσύνδεσή τους. Αυτή είναι η βασικότερη προϋπόθεση για να αισθάνεται ο νέος άνθρωπος αυτοπεποίθηση στη δυνατότητα του να γνωρίζει την αλήθεια και να ερμηνεύει τον κόσμο. Τα προγράμματα πρέπει να είναι απαλλαγμένα από ανούσια, επιφανειακά και άχρηστα για τη γενική παιδεία αντικείμενα ώστε να αυξηθούν οι ώρες των μαθημάτων γενικής παιδείας, τα δε βιβλία να είναι επιστημονικά και παιδαγωγικά επεξεργασμένα, να μην αποκρύπτουν ή να διαστρεβλώνουν την αλήθεια για τη ζωή και να μην καταναγκάζουν σε μονομερή τρόπο σκέψης και έκφρασης. Μέσα από τις συνοδευτικές εργασίες και τις ομαδικές δραστηριότητες θα συνδέεται η θεωρία με την πράξη, θα επιβεβαιώνεται η θεωρία μέσα από την πρακτική δραστηριότητα. Αυτές οι εργασίες πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο του κανονικού προγράμματος των μαθημάτων γενικής παιδείας, να έχουν ουσιαστική συνοχή και σύνδεση με το αντικείμενο τους για να βοηθούν και αυτές το μαθητή να διαμορφώνει κριτήριο και σφαιρική αντίληψη για την πραγματικότητα, να αναπτύσσει την αυτενέργεια και την πρωτοβουλία του. Οι απαιτούμενες και αναγκαίες διασυνδέσεις στοιχείων από διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους πρέπει να ξεπηδούν φυσιολογικά από την ουσία των θεμάτων κάθε μαθήματος. Δε μπορεί να είναι αυτοσκοπός, αλλά εργαλείο σφαιρικής γνώσης.

Να δώσουμε έναν άλλο χαρακτήρα ρήξης στο εκπαιδευτικό συνέδριο της ΔΟΕ και να παλέψουμε για την αποκατάσταση της αλήθειας και στο σημαντικό θέμα του περιεχομένου της γνώσης.

Tags:

ΙΠΕΜ