Τα διαχρονικά προβλήματα των αναπληρωτών εκπαιδευτικών εντείνονται την
περίοδο της πανδημίας και του υποχρεωτικού εγκλεισμού

Ήδη από την Άνοιξη του 2019 οι ζωές μας έγιναν «άνω – κάτω» για ακόμα μία φορά, με το νόμο Γαβρόγλου που διατήρησε άθικτο η Ν.Δ., «νόμο - σφαγείο» όπως εύστοχα ονομάσαμε αφού όσα πτυχία, μεταπτυχιακά και σεμινάρια να πάρεις δεν θα είσαι ποτέ ασφαλής ότι θα εργαστείς, γιατί πάντα κάποιος θα έχει περισσότερα. Εδώ και δυο χρόνια, ανεβοκατεβαίνουμε σειρές στον πίνακα κατάταξης ανάλογα με τα χρήματα που μπορούμε να διαθέσουμε για την απόκτηση προσόντων, να επιστρατεύσουμε και την τύχη και αν όλα πάνε καλά θα δούμε σε ποιο σημείο του χάρτη θα βρεθούμε και φέτος, για πόσο καιρό και αν θα εργαζόμαστε την επόμενη χρονιά. Ένα χρόνο μετά, το Πάσχα, κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, η κυβέρνηση της ΝΔ θωράκισε ακόμη περισσότερο το νόμο αυτό και επιπλέον - εν μέσω πανδημίας - αύξησε τον ελάχιστο αριθμό των μαθητών ανά τμήμα, περνώντας παράλληλα διάφορες διατάξεις που μειώνουν τον απαραίτητο αριθμό των προσλήψεων εκπαιδευτικών (π.χ. αλλαγές στα ωρολόγια προγράμματα, καθηκοντολόγιο στην παράλληλη στήριξη κλπ).

Άλλωστε το «Σχέδιο Πισσαρίδη» είναι ξεκάθαρο ως προς την επόμενη μέρα και στο χώρο της εκπαίδευσης: αυτόνομο σχολείο δηλαδή οι εκπαιδευτικοί θα βγαίνουμε σε άγρα χορηγών και αν δε μας προτιμούν, το μάρμαρο θα το πληρώνουν οι γονείς των μαθητών μας, επέκταση των ευέλικτων εργασιακών σχέσεων χωρίς δικαιώματα, γενίκευση των δεξιοτήτων για τα παιδιά και ως συμπλήρωμα ο απαραίτητος «βούρδουλας» ώστε να υλοποιούνται τα παραπάνω, η αξιολόγηση.

Έτσι λοιπόν, η κυβέρνηση και το Υπουργείο Παιδείας όχι μόνο δε διασφάλισαν τους όρους για την ασφαλή λειτουργία των σχολείων και τη μόρφωση των παιδιών μας, αλλά αντίθετα «τρέχουν» να διασφαλίσουν μία παιδεία που θα λειτουργεί με όρους «κόστος – όφελος», που θα δαπανά το κράτος όσο γίνεται λιγότερα με ότι αυτό συνεπάγεται για τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών και για τις ζωές μας. Εν μέσω πανδημίας τα σχολεία ξεκίνησαν με πάνω από 40.000 κενά σε εκπαιδευτικούς, χωρίς να υπολογίζουμε τα χιλιάδες επιπλέον κενά που προέκυψαν, τα οποία ακόμα και τώρα, λίγο πριν το 2021, δεν έχουν καλυφθεί.

Ενώ προσπαθεί να δικαιολογήσει την εγκληματική της πολιτική με αστείες δικαιολογίες όπως ότι «δεν είχε το χρόνο να προετοιμάσει το άνοιγμα των σχολείων», να ακούσει δηλαδή τα δίκαια αιτήματα των εκπαιδευτικών από την περασμένη άνοιξη, είχε το χρόνο μέσα σε μία νύχτα να βγάλει ρύθμιση που επιτρέπει την πρόσληψη τριμηνιτών εκπαιδευτικών, ή «προσωρινών εκπαιδευτικών», όπως η ίδια τους χαρακτηρίζει. Ήμασταν λοιπόν αναπληρωτές και αναπληρώναμε κάθε χρόνο τον απολυμένο εαυτό μας… τώρα γίναμε και «προσωρινοί αναπληρωτές»! Βέβαια, προκειμένου να προσληφθούμε σαν «προσωρινοί αναπληρωτές» απαγορεύεται να έχουμε κάποιο νόσημα ή να ανήκουμε σε ευπαθή ομάδα, αλλιώς κρινόμαστε ακατάλληλοι. Και ενώ το τι εννοεί η κυβέρνηση «ευπαθή ομάδα» αποτελεί ένα ακόμα ερώτημα, κάθε δίμηνο σχεδόν μειώνει τη λίστα με τις ασθένειες που σε εντάσσουν στις ευπαθείς ομάδες!

Προστέθηκε λοιπόν άλλη μια νέα σχέση εργασίας στη δημόσια εκπαίδευση, αφού τα τελευταία χρόνια έχουν προσληφθεί εργαζόμενοι με 3μηνες συμβάσεις, 4μηνες, 5μηνες κλπ, αναπληρωτές μειωμένου ωραρίου, αναπληρωτές πλήρους ωραρίου, ωρομίσθιοι και ό,τι άλλο μπορεί να σκαρφιστεί το κεφάλι τους στη λογική «τί θα κάνουμε ώστε να μειώσουμε το κόστος στην εκπαίδευση». Παράλληλα, η κυβέρνηση, άφησε εκτός διαδικασιών χιλιάδες συναδέλφους που αποκλείστηκαν λόγω ενός παραβόλου 3 ευρώ! Για αυτό, όμως δεν βρίσκει το χρόνο και τη διάθεση να προχωρήσει σε μία ουσιαστική λύση, ειδικά σήμερα που τόσο πολύ ανάγκη έχει η εκπαίδευση από εκπαιδευτικούς.
Το καινούριο αυτό «φρούτο», των τριμηνιτών εκπαιδευτικών, που έρχεται να προστεθεί σε όλα τα υπόλοιπα, δεν αποτελεί μία προσωρινή εξαίρεση λόγω έκτακτων συνθηκών, αλλά μία επιλογή που υπηρετεί το σχολείο και την παιδεία που οραματίζονται διαχρονικά όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ και κινείται στα πλαίσια λειτουργίας των εκπαιδευτικών συστημάτων σε ολόκληρη την ΕΕ. Άλλωστε ευρωπαϊκή κατεύθυνση είναι οι ευέλικτες μορφές εργασίας, τα λεγόμενα «mini jobs», η υποαπασχόληση.

Σε αυτό το τοπίο, ο αναπληρωτής πρέπει να μπορεί να μετατρέπεται σε μπαλάκι σύμφωνα πάντα με τις ελλείψεις στα σχολεία. Έτσι, έχουμε φαινόμενα, σε πολλές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, κυρίως της Βόρειας Ελλάδας, που οι «προσωρινοί αναπληρωτές», μαζί με άλλους αναπληρωτές δεν τοποθετήθηκαν σύμφωνα με τις νόμιμες διαδικασίες καθώς, όπως σημειώνει η Διοίκηση «είναι δύσκολο να καθοριστούν τα κενά» αφού «συνεχώς προκύπτουν νέα». Ως συνέπεια πολλοί συνάδελφοι μεταφέρονται ακόμη και 2 μήνες μετά την πρόσληψη τους από σχολείο σε σχολείο.Το ερώτημα, βέβαια, παραμένει: οι «προσωρινοί αναπληρωτές» αναπληρώνουμε τους συναδέλφους που έχουν πάρει άδεια ευπαθούς ομάδας ή όποιο κενό προκύπτει;

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση μας στέλνει, μαζί με τους υπόλοιπους συναδέλφους μας και με τους μαθητές μας σαν τα πρόβατα στη σφαγή, σε σχολεία που αποτελούν υγειονομικές βόμβες. Αυτό, μάλλον, εννοούσαν όταν έλεγαν να μην ανήκουμε σε ευπαθείς ομάδες… Θέλουν γερό ανοσοποιητικό για να αντέχουμε στο σχολικό περιβάλλον. Ιδιαίτερα στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, που είναι στο «κόκκινο» εδώ και εβδομάδες, όχι μόνο δεν πάρθηκαν μέτρα για την ασφάλεια και την υγιεινή στα σχολεία, αλλά οι Διευθύνσεις Εκπαίδευσης στην ίδια ρότα με αυτή του Υπουργείου Παιδείας, έκρυβαν κρούσματα, έκαναν λάστιχο κάθε φορά τα πρωτόκολλα του ΕΟΔΥ, προσπαθούσαν να πείσουν συναδέλφους ότι η καραντίνα τους λήγει νωρίτερα και ότι «δεν μετράνε καλά τις ημέρες», μας έλεγαν ότι αν είσαι στην τάξη μία ή δύο ώρες με κάποιο επιβεβαιωμένο κρούσμα δεν κολλάς αλλά μόνο αν είσαι ολόκληρη την ημέρα, δεν έκαναν πουθενά και σε κανέναν τεστ, δεν ερχόταν κλιμάκιο του ΕΟΔΥ για ιχνηλάτιση αλλά καλούσαν τους εκπαιδευτικούς να την κάνουν, και άλλα τέτοια.
Αλλά και σήμερα, σε περίοδο καραντίνας, οι αναπληρωτές αντιμετωπιζόμαστε πάλι σαν εργαζόμενοι δεύτερης κατηγορίας, αφού με την έναρξη της τηλεκπαίδευσης και την προσπάθεια να βγουν τα ωρολόγια προγράμματα όπως - όπως, βρεθήκαμε να «απειλούμαστε» ακόμα με μείωση του μισθού μας.

Όλα τα παραπάνω κάνουν περισσότερο από προφανές το γεγονός ότι κανένας αναπληρωτής «δεν περισσεύει»! Αντίθετα, κυνικά, ομολογούν ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο εκπαιδευτικό προσωπικό να καλύψει τις τεράστιες ανάγκες. Αν προσθέσουμε σε όλα αυτά ότι ακόμα δεν έχουν προσληφθεί όλοι οι συνάδελφοι για της ανάγκες της παράλληλης στήριξης και της εκπαίδευσης των προσφυγόπουλων, καταλαβαίνουμε ότι πολύς κόσμος έμεινε άνεργος εν μέσω πανδημίας, σε μία περίοδο που θα έπρεπε να γίνουν πολλές παραπάνω προσλήψεις εκπαιδευτικών για να σπάσουν τα τμήματα και να αποφευχθεί ο συγχρωτισμός. Αποδεικνύεται, από τα χιλιάδες κενά που υπάρχουν ακόμη στα σχολεία, ότι δεν νοιάζονται για το αν υπάρχουν κενά στα σχολεία και αν οι μαθητές μας έχουν το δάσκαλο τους, αν οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και αναπηρίες έχουν τη βοήθεια και την εκπαιδευτική παρέμβαση που χρειάζονται.

Μπροστά σ’ αυτές τις συνθήκες οι αναπληρωτές, μέσα από τα Σωματεία μας και τις επιτροπές που λειτουργούν στα πλαίσιά τους, επιδιώξαμε να οργανωθεί ο αγώνας για τη μόρφωση και τη δουλειά. Η πείρα από την περιοχή της Θεσσαλονίκης είναι θετική. Καλέσαμε σε κινητοποιήσεις από τον Αύγουστο για το ζήτημα των μόνιμων διορισμών και των προσλήψεων όλων των αναπληρωτών σε μία φάση με την έναρξη των σχολείων, ενώ ταυτόχρονα προέκυψε και το ζήτημα με τους απορριφθέντες συναδέλφους μας λόγω του παράβολου, με τους οποίους βρεθήκαμε σε κινητοποιήσεις έξω από το Υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης. Με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, δώσαμε το «παρών» με μαζικό μπλοκ της Πρωτοβουλίας Αναπληρωτών στις κινητοποιήσεις των Σωματείων της Θεσσαλονίκης στη ΔΕΘ, στα Πανεκπαιδευτικά Συλλαλητήρια μαζί με τους Γονείς και τους Μαθητές, στην Πανεργατική Απεργία στις 26/11. Όλη αυτή την περίοδο – παρά τις δυσκολίες της περιόδου – δεν σταματήσαμε τη δράση μας, πραγματοποιώντας τηλε-συσκέψεις, αναδεικνύοντας τα προβλήματα που προέκυπταν (π.χ. τοποθετήσεις, μετακινήσεις, κρούσματα, άδειες, κενά, προσλήψεις κ.ά.), οργανώνοντας παρεμβάσεις, όπως παραστάσεις και αναρτήσεις πανό στις Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, επίδοση ψηφίσματος στη 1/12 στο Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης που στηρίχθηκε από δεκάδες πρωτοβάθμια σωματεία για το ζήτημα του παράβολου.
Με αυτόν τον τρόπο συνεχίζουμε, αντλώντας πολύτιμη πείρα από τη μέχρι τώρα δράση μας αλλά και τη δράση εργαζομένων άλλων κλάδων, επικοινωνούμε, οργανώνουμε τις δράσεις μας και συντονιζόμαστε, ώστε να μπορούμε καλύτερα να παρέμβουμε στα σωματεία μας και μέσα από αυτά να διεκδικήσουμε αξιοπρεπείς συνθήκες δουλειάς για εμάς και μόρφωσης για τα παιδιά μας!

Αγωνιζόμαστε για να μην τους αφήσουμε να μετατρέψουν τους εκπαιδευτικούς σε φθηνούς ευέλικτους εργαζόμενους, υποταγμένους, χωρίς δικαιώματα, που θα διαμορφώνουν και αντίστοιχους μαθητές! Να τους δείξουμε ότι ο ρόλος μας είναι να είμαστε ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΙ, να διεκδικούμε ζωή με υγεία και δικαιώματα για όλο το λαό και τέτοιο μάθημα να δίνουμε και στους μαθητές μας. Να πάμε κόντρα στις επιταγές της κυβέρνησης και του Υπουργείου για το σχολείο που θέλουν να φτιάξουν! Να διεκδικήσουμε σχολείο και μόρφωση αντίστοιχη των αναγκών μας στον 21 ου αιώνα.

Ηλέκτρα Παρίντα
Αναπληρώτρια δασκάλα, μέλος του Συλλόγου Υπαίθρου Θεσσαλονίκης