Το Υπουργείο Παιδείας έστειλε πρόσφατα, σε όλα τα Γυμνάσια της χώρας, εγκύκλιο σχετικά με το σχεδιασμό, την οργάνωση και την υλοποίηση δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων στα πλαίσια του θεσμού της “Θεματικής Εβδομάδας” με τίτλο “Σώμα και ταυτότητα” στις ενότητες α) διατροφή και ποιότητα ζωής β) πρόληψη του εθισμού και των εξαρτήσεων γ) έμφυλες ταυτότητες.

Με βάση την εγκύκλιο επισημαίνουμε τα εξής ζητήματα:

1. Οι προθέσεις του Υπουργείου Παιδείας και της κυβέρνησης δεν είναι αθώες. Έχουμε πια αρκετή πείρα για το πώς επιδιώκεται να αξιοποιηθούν τέτοιες δραστηριότητες. Το Υπουργείο Παιδείας ισχυρίζεται ότι με αυτό τον τρόπο ενισχύεται η εκπαιδευτική διαδικασία. Αναρωτιόμαστε αλήθεια πως ενισχύεται η εκπαιδευτική διαδικασία όταν: οι συγκεκριμένες δραστηριότητες προωθούνται στα μέσα της σχολικής χρονιάς, με γνωστή την κατάσταση των σχολείων (κενά, ελλείψεις σε υποδομές, χρηματοδότηση κ.τ.λ.), ένας μεγάλος αριθμός συναδέλφων αναγκάζεται να συμπληρώνει ωράριο σε 2-3 ή 4 σχολεία και ο φόρτος από τις Β΄ και Γ΄ αναθέσεις είναι πολύ μεγάλος; Την ίδια στιγμή που περικόπτονται ώρες από το κύριο κορμό των μαθήματων στο Γυμνάσιο (π.χ. Φιλολογικά, Βιολογία, Οικιακή Οικονομία), την ίδια στιγμή που κόπηκαν οι 2 ώρες του Project για κάθε τάξη του Γυμνασίου, έρχονται σήμερα να στριμώξουν μέσα σε μια εβδομάδα, μια σειρά θέματα που θα μπορούσαν να προσεγγίζονται μέσα στην τάξη, μέσα στο μάθημα, καθόλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Και όλα αυτά τη στιγμή που είναι γνωστό ότι κάθε σχολείο στα πλαίσια του προγραμματισμού που κάνει κάθε Σεπτέμβρη μπορεί, με συλλογικό τρόπο, να αποφασίσει ποια θέματα και με ποιο τρόπο θα ανοίξει, τι εκδηλώσεις θα κάνει, τις διδακτικές επισκέψεις θα πραγματοποιήσει κ.τ.λ. Τι σκοπούς έχει λοιπόν η κυβέρνηση και το Υπουργείο λοιπόν μέσα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα;

2. Ο τίτλος της θεματικής εβδομάδας και η θεματολογία που θέτει το Υπουργείο σχετίζονται με ζητήματα διαμόρφωσης συνείδησης και στάσης ζωής των μαθητών. Η επιλογή των θεμάτων δεν είναι καθόλου τυχαία. Είναι μια συνειδητή προσπάθεια που κάνει η κυρίαρχη τάξη και το κράτος της να παρέμβει με συστηματικό τρόπο στο μυαλό και τη ψυχή της νέας γενιάς. Μέσα από τα θέματα που έχουν επιλεγεί προσπαθούν να πείσουν μαθητές γονείς και εκπαιδευτικούς ότι το άτομο είναι δήθεν ελεύθερο να υιοθετεί στάσεις και συμπεριφορές, ότι έχει ο καθένας τη δικιά του ατομική ευθύνη στα ζητήματα ταυτότητας, ναρκωτικών, διατροφής, διαπαιδαγώγησης, συσκοτίζοντας όλους τους κοινωνικούς παράγοντες και αιτίες οι οποίες μέσα σε μια ταξική κοινωνία διαμορφώνουν συνείδηση και στάση ζωής.

3. Τα ζητήματα που επιλέγονται φυσικά δεν είναι ασύνδετα με τα σοβαρά προβλήματα που εντοπίζονται μέσα και έξω από τα σχολεία. Τα τεράστια διατροφικά προβλήματα, την αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων που εμφανίζονται μέσα στο σχολείο και σχετίζονται με το λεγόμενο «bullying», την ολοένα αυξανόμενη χρήση ναρκωτικών από τους νέους μαθητές. Όλα αυτά είναι υπαρκτά προβλήματα. Οι εκπαιδευτικοί οφείλουν να παρεμβαίνουν με επιστημονικό αλλά και συστηματικό τρόπο και να συμβάλουν στην ανάδειξη των αιτίων που τα προκαλούν αλλά και στην αντιμετώπιση τους.

4. Στην προκειμένη περίπτωση όμως δεν έχουμε απλά υποκρισία αλλά και προσπάθεια εξωραϊσμού της πραγματικότητας, όταν το Υπουργείο και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (μέσα από το υποστηρικτικό υλικό) μιλάνε: για την προαγωγή της υγείας των μαθητών, την σωστή διατροφή, την ώρα που ακόμα και σήμερα παραμένουν φαινόμενα υποσιτισμού και τα αντιλαϊκά μέτρα διαδέχονται το ένα μετά το άλλο, την ώρα που η Γυμναστική και η Βιολογία έχουν εξοβελιστεί από το σχολικό πρόγραμμα, την ώρα που ο αθλητισμός κοστίζει και έχει μετατραπεί σε πανάκριβη ατομική υπόθεση της κάθε οικογένειας. Και ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, η κυβέρνηση αντί να υλοποιεί π.χ. το αίτημα του κλάδου για ένα γεύμα για όλα τα παιδιά με ευθύνη της πολιτείας, προωθεί πότε στο ένα σχολείο, πότε στο άλλο, τα φιλανθρωπικά ιδρύματα, τις ΜΚΟ του Λάτση και του Νιάρχου, όσων δηλαδή στηρίζουν (και κερδίζουν από) τα μέτρα σε βάρος του λαού και την αντιλαϊκή πολιτική. Είναι απορίας άξιο ποιες κατευθύνσεις θα δώσει το Υπουργείο στο θέμα «πρόληψη του εθισμού», όταν με χίλιους τρόπους, η κυβέρνηση τοποθετείται υπέρ της νομιμοποίησης των «μαλακών ναρκωτικών», ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ανοιχτά συμμετέχει σε «φιέστες για την αποποινικοποίηση των ναρκωτικών» καλλιεργώντας μία στάση φυγής και ναρκωκουλτούρας της νέας γενιάς που βιώνει καθημερινά τα αδιέξοδα και τη βαρβαρότητα του σάπιου, εκμεταλλευτικού συστήματος. Τι κατεύθυνση θα δώσει αλήθεια για το ζήτημα της ισοτιμίας των δύο φύλων όταν με την πολιτική και της σημερινής κυβέρνησης τσακίζεται η μητρότητα, αυξάνεται η ταξική εκμετάλλευσης των γυναικών, βαθαίνει η ανισοτιμία των δύο φύλων;

5. Η εκπαιδευτική κοινότητα οφείλει να πάρει θέση απέναντι σ΄αυτή την αντιδραστική και αντιεπιστημονική ιδεολογία που προβάλλεται και μέσα από διάφορες ΜΚΟ, ποικιλώνυμων οικονομικών και άλλων συμφερόντων που θα αποκτήσουν βήμα και πεδίο δράσης στα πλαίσια της θεματικής βδομάδας.

6. Οι εκπαιδευτικοί, ως παιδαγωγοί, οφείλουν να παρεμβαίνουν και να αναδεικνύουν τα ζητήματα που απασχολούν και προβληματίζουν τους νέους, μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία με δραστηριότητες και εκδηλώσεις. Είναι στοιχείο παραίτησης, και βαθιά επικίνδυνη, η αντίληψη που λέει ότι ο εκπαιδευτικός δεν είναι ειδικός, δεν μπορεί να πάρει θέση απέναντι σ’ αυτά ζητήματα. Η αντίληψη ότι ο ρόλος του πρέπει να περιορίζεται μόνο στο μάθημα του (π.χ. ο Μαθηματικός να κάνει μόνο μαθηματικά, κ.λ.π.) και όχι στο να συμβάλει στη διαμόρφωση αγωνιστικών νεανικών συνειδήσεων. Τεράστιες ευθύνες έχουν οι συνδικαλιστικές δυνάμεις που υιοθετούν αυτές τις αντιλήψεις, που θεωρούν ότι το σχολείο είναι «ουδέτερη ζώνη» και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να μένουν αμέτοχοι σ΄ αυτή αυτή τη διαδικασία και επί της ουσίας να στοιχίζονται μαζί με το αστικό κράτος και τις επιδιώξεις του.

Εναντιωνόμαστε στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης και του Υπουργείου. Η αντιπαράθεση με τις στοχεύσεις του Υπουργείο αφορά πρώτα και κύρια το περιεχόμενο των δραστηριοτήτων και όχι απλά το αν θα γίνουν η όχι κάποιες δραστηριότητες με τη μια ή άλλη μορφή.

Με βάση τα παραπάνω:

1. Είναι στο χέρι μας να συμβάλουμε, στο μέτρο του δυνατού, στην αγωνιστική διαπαιδαγώγηση της νεολαίας, να συζητήσουμε σε σωστή και επιστημονική βάση τα θέματα με τους μαθητές μας αλλά και με τους εργαζόμενους γονείς τους. Αξιοποιώντας φορείς του αγωνιστικού γυναικείου κινήματος, του κινήματος ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά, επιστήμονες, ερασιτεχνικούς αθλητικούς συλλόγους κ.α. Δεν δεσμευόμαστε από το «επίσημο» κατάλογο του ΙΕΠ.

2. Καλούμε τους συναδέλφους να μην επιτρέψουμε να καλλιεργηθούν στους μαθητές μας αντιδραστικές και επικίνδυνες αντιλήψεις που αναπαράγουν τη ναρκοκουλτούρα, την απάθεια, τον ανορθολογισμό, τον ατομισμό και την ανταγωνιστικότητα.

3. Καλούμε τους συναδέλφους, τους Συλλόγους Διδασκόντων να μην αφήσουν να γίνουν τα σχολεία, τα παιδιά μας βορρά των διαφόρων ΜΚΟ και διαφόρων αντιδραστικών και σκοταδιστικών φορέων στα πλαίσια της θεματικής βδομάδας.

4. Απαιτούμε να οριστεί από το Υπουργείο η προαιρετική εφαρμογή της εγκυκλίου για τη Θεματική Εβδομάδα. Στους μαθητές μας μιλάμε ως εκπαιδευτικοί – παιδαγωγοί με την ευθύνη και το ρόλο που έχουμε και όχι από πειθαναγκασμό.

5. Καλούμε την ΟΛΜΕ και τις ΕΛΜΕ να καλύψουν συνδικαλιστικά τους συνάδελφους και τους συλλόγους διδασκόντων, που δεν θα υλοποιήσουν ή θα αποφασίσουν να χειριστούν διαφορετικά από τις κατευθύνσεις της εγκυκλίου την οργάνωση των δραστηριοτήτων.

Η μεγάλη πλειοψηφία των εκπαιδευτικών εργάζεται καθημερινά μέσα και έξω από τις σχολικές αίθουσες με μεράκι και δημιουργική ανησυχία για τη μετάδοση της επιστημονικής αλήθειας, για την καλλιέργεια των ανθρωπιστικών αξιών, για την υπεράσπιση των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων, για την διεκδίκηση μαζί με τους μαθητές ενός καλύτερου κόσμου. Αυτός είναι, κατά τη γνώμη μας, ο πιο σημαντικός ρόλος του εκπαιδευτικού.

Αθήνα 24-1-2017